Carburateur | Techniek | Onderhoud | Tuning |
Een andere uitlaat op je scooter monteren veranderd niet alleen het uiterlijk van je scooter, maar heeft een onnoemelijk grote invloed op wat er binnenin gebeurt. Zo gaan we nu dieper in hoe een expansie-uitlaat eigenlijk in elkaar zit. De werking, zullen we maar zeggen.
Allereerst gaan we even kijken wat er zich
in de cilinder allemaal afspeelt. Je weet dat je scooter vermogen krijgt door
verbranding van gassen. Dat gas wordt gevormd in de carburator en in de cilinder
gestuwd door onderdruk. Na de verbranding verdwijnt dit mengsel via de
uitlaatpoort naar de uitlaat door een hoge druk. Je uitlaat zal deze resterende
gassen verwerken. Terwijl deze gassen naar het einde van de uitlaat stromen zal
er in de cilinder weer onderdruk ontstaan dat nieuw mengsel aanzuigt.
Bij de verwerking van deze uitlaatgassen
ontstaan er geluidsgolven in de uitlaat. Die geluidsgolven kunnen weerkaatsen
tegen de wand, ook zijn er positieve en negatieve golven. Diegenen die de
uitlaatpoort verlaten zijn positieve , waarbij ze een hogere druk hebben dan het
gas . Wanneer deze positieve golven weerkaatsen bij een open einde, worden ze
weerkaatst als negatieve, dus met een lagere druk als het gas. Botsen ze tegen
een gesloten einde, dan worden ze weer als positieve terug gekeerd.
Bekijk je een uitlaat van dichtbij, dan
zie je dat na de uitlaatbocht de diameter toeneemt. Wanneer de positieve golf de
cilinder verlaat, zal deze na de boch hierin terechtkomen als een open einde en
de golven weer negatief terugsturen. Zo kan je dit stuk van je uitlaat ook
bekijken als een opeenvolging van buizen met verschillende lengtes, waar de
golven telkens tegen teruggekaatst worden.
De positieve golf wordt zo verzwakt en het resterende deel komt uiteindelijk
terecht in het brede cilindrische deel van je uitlaat. Waarom juist dit gedeelte
een constante diameter heeft is omwille van diezelfde geluidsgolven. Een
positieve golf is namelijk iets sneller dan een negatieve,
Het cilindrisch middengedeelte is aanwezig om de positieve golven een langere
afstand te laten afleggen. Zoniet kan de positieve de negatieve inhalen, omdat
deze een grotere snelheid heeft
waardoor ze elkaar zouden kunnen opheffen
als de positieve de negatieve inhaalt. Dit probleem is echter onmiddellijk
opgelost als de positieve een langere afstand moet afleggen, vandaar dus het
cilindrisch middengedeelte. De bocht vooraan moet dan weer verhinderen dat de
negatieve golf weer niet te vroeg terug bij de cilinder komt. Dit mag namelijk
pas gebeuren als de uitlaatpoort weer gesloten is en liefst juist nog net voor
het moment dat hij weer opent voor een volgende golf.
Nu het probleem van het tweede conisch
gedeelte aan je uitlaat. Dit heeft te maken met het toerental van je scooter.
Elk toerental heeft namelijk een uitlaat van een bepaalde lengte nodig om goed
te presteren. Bij 4.000 toeren is de ideale lengte van je uitlaat bijvoorbeeld
x, voor 3.000 toeren zal dat y worden, enz. Om dit probleem op te lossen,
wederom hetzelfde principe als bij de eerste conus.
Je kan ook dit gedeelte zien als ontelbare in elkaar gepaste buizen, maar dit
keer met verkleinende diameter, waartegen de golven kunnen terugkeren. Zo heb je
voor elk toerental een gepaste lengte voor optimaal vermogen, doordat de golf op
het juiste
Voor de tweede conus net hetzelfde als de eerste, maar dan met een kleiner wordende diameter.
Een gelijklopende trechter vertoont afwijkingen, daarom moet het eerste gedeelte wat naar binnen hellen. Achteraan helt deze weer parabolisch naar buiten om de afwijkingen te minimaliseren.
moment, op de juiste lengte terugkaatst.
Voilą.
Maar...
Er is natuurlijk weer een grote 'maar' aan verbonden. Als je werkt met ontelbare
ineenpassende buizen, dan krijg je zowat een gelijklopende trechtervorm. Dit
geeft echter afwijkingen en om deze op te heffen moet het eerste conische deel
naar binnen hellen, terwijl het achterste gedeelte weer iets parabolisch naar
buiten moeten springen. Weliswaar een kwestie van millimeters, maar toch. Daarom
worden er in plaats van ineenpassende rechte buisjes, trechtervormige exemplaren
in elkaar gepast. En hoe meer van deze trechters je gebruikt, hoe minder de
afwijking zal zijn. Logisch toch!
Dit probleem hebben we ondertussen ook al
opgelost, maar we zijn er nog niet. Achteraan heb je nog een klein en smal
stukje cilindrisch gedeelte voor je aan de einddemper toe bent. Dit smalle
gedeelte heeft echter niet zo veel invloed op de werking van de
expansie-uitlaat, zolang de lengte en diameter binnen de juiste perken blijft.
De demper zelf dan. Het gas stroomt, voor het in de
De einddemper. Via gaatjes in de middenste buis komen de uitlaatgassen in het absorptiematerieel terecht voor ze uiteindelijk in de buitenlucht verdwijnen
buitenlucht terechtkomt, door deze demper. Daarin zit een buisje verwerkt met gaten. Errond zit absorptiemateriaal als glas- of steenwol, waar het gas in terechtkomt en geremd wordt om uiteindelijk de uitlaat te verlaten. Nu is de uitlaat weer klaar voor een volgende golf die aan de cilinder de uitlaatpoort zal verlaten.
Created by Ostend Do NOT copy
© 2003